Performans yönetimi bir kurum veya kuruluş içerisindeki mevcut işleyişin analiz edilmesi ve alınacak çeşitli aksiyonlar için yol haritası oluşturma konusunda yapılan ölçümleme, değerlendirme ve raporlama sürecidir.
Performans yönetimi ile kurum içindeki işleyişin ve çalışanların sahip olduğu beceri ve yetenekler ölçümlenmekte, sürece olan katkıları birden fazla perspektifte objektif bir şekilde değerlendirilmektedir. Bu bağlamda oluşturulan değerlendirme raporları sonucunda verimliliği attırmaya yönelik çeşitli aksiyonlar alınmaktadır.
Şirket verimliliği ve operasyonun sağlıklı ilerlemesi adına alınacak kritik önemdeki aksiyonların gerçekleştirilmesinde önemli bir yer tutan performans yönetimi, bir manada şirketlerin kaderini de doğrudan belirlemektedir.
Performans Yönetimi Tanımı
Performans yönetimi, çalışanların yetenek ve becerilerinin ölçümlenerek maksimum verim elde edilebilecek şekilde, çalışma şekillerinin düzenlemesini kapsamaktadır. Kurumun sahip olduğu taktik, strateji ve hedefler doğrultusunda çalışanların objektif bir şekilde değerlendirilmesi adına çeşitli aşamalara sahip olan performans yönetimi, şirketin ve çalışanların daha mutlu, daha verimli ve daha sağlıklı olmaları adına yapılan çalışmalar bütünüdür.
Doğru ve efektif bir şekilde yapılan performans yönetimi, şirketi içi performansları tanımlar, ölçer ve değerlendirir. Çeşitli araçlar kullanılarak yapılan performans değerlendirme, ölçümlemeye ilişkin detayları ve sonuçları da geri bildirerek çeşitli aksiyonların alınmasına önayak olmaktadır.
Performans Yönetimi Aşamaları
Performans yönetimi, bir tıpkı bir zincir gibi birbirine bağlı halkalardan oluşmaktadır. 6 temel aşaması olan performans yönetimi sürecinin, etkili, adil ve doğru bir ölçümleme yapması gerekmektedir. Bu bağlamda ölçümleme araçlarına ihtiyaç duyulmaktadır.
Performans yönetimi aşamalarının ilk sırasında performansın planlanması yer almaktadır. Her dönemin başında yönetici kişiler ile çalışanlar arasında gerçekleştirilen hedef belirleme sürecidir.
Performans yönetiminin ikinci aşaması ise performansların ölçümlenmesi için hangi kriterlerin kullanılacağının belirlenmesidir. Bu aşamaya performans yöntemlerinin seçimi adı verilmektedir.
Üçüncü aşamada ölçümlemenin yapılması gelmektedir. Belirlenen hedef ve kriterlere göre çalışanların sergilediği performanslar incelenerek ölçümlenmektedir. Bu aşamaya ölçümleme aşaması adı verilmektedir.
Sürecin dördüncü aşaması, ölçümlemelerin sonuçlarının derlenip ölçümlenen kişilere iletilmesidir. Bu bağlamda mevcut durumlar ve detaylar ölçümlenen kişiye de bildirilecektir. Bu aşama geri bildirim aşaması olarak anılmaktadır.
Sürecin beşinci aşamasında belirli kriterlere göre göre ölçümlenen çalışan ve yöneticilerin, potansiyelin altında kalan veya daha yukarı çekilmek istenen performansı için çeşitli destekler alınmaktadır. Performansın arttırılıp daha verimli hale getirilmesi adına ölçümlenen kişilerin yönlendirildiği bu aşamaya koçluk adı verilmektedir.
Performans yönetimi aşamalarından sonuncu ise, belirli kriterlerde ölçümlenen kişilerin, alınan sonuçlar doğrultusunda performanslarının arttırılmasına yönelik çalışmalar yapıldıktan sonra gelen sonuçların kullanılması aşamasıdır. Bu aşamada yapılan değerlendirmeler doğrultusunda ücret değişiklikleri, terfiler ve işten çıkarma gibi aksiyonlar alınmaktadır.
Performans Değerlendirme Yöntemleri
Performans değerlendirme ve performans yönetimi birbirinden farklıdır. Performans yönetimi çeşitli aşamalara sahip olup verimliliği arttırmaya yönelik aksiyonların alması için çeşitli ölçümlemeler yapılan sürecin adıdır. Performans değerlendirme ise performans yönetiminin aşamalarından birisi olan değerlendirme veya ölçümleme olarak adlandırılan aşamadır. Performans değerlendirme çalışanların, yetkinlik, yetenek ve potansiyeli konusunda çeşitli ölçümlemeler yapılan süreçtir.
Performans değerlendirme yöntemleri ikiye ayrılmaktadır. Bunlardan birincisi çalışanların sahip olduğu yetkinliklerin baz alınarak kuruma ne gibi faydalar sağlayabileceğini belirleyen yetkinlik bazlı performans değerlendirme yöntemidir. Diğeri ise kurumun sahip olduğu hedefler göz önüne alınarak çalışanların bu hedeflere ne gibi katkı sağlayacağının değerlendirildiği hedef bazlı performans değerlendirme yöntemidir.
Yetkinlik bazlı performans değerlendirme yöntemi, çalışanların sahip olduğu yetkinliklere göre kuruma ne gibi katkılar sunabileceğini incelemektedir. Yetkinlik, çalışanların sahip olduğu bilgi, beceri ve tutumların genel adıdır. Yetkinlik bazlı performans yöntemi, kurum içerisindeki çalışanların performanslarına göre ayrılması, ödüllendirilmesi ve ihtiyaç duyulan alanlarda çeşitli eğitimlerle desteklenmesi ve gelişim sürecinin takip edilmesi adına kullanılan bir performans değerlendirme yöntemidir.
Hedef bazlı performans değerlendirme ise kurumun sahip olduğu hedeflerin ne kadarının gerçekleştirilebildiği ve çalışanların bu konuda sergilediği performansı ölçümlendiği bir performans değerlendirme yöntemidir. Ölçülebilir sayısal veriler kullanılan bu yöntem, hedeflerin belirlenmesi, performansın ölçümlenmesi ve sürecin takip edilmesinden oluşan üç aşaması vardır.